“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.
Export
Davidović Gidas, Jelena
Optimizacija protokola za mikropropagaciju ljekovitih i ukrasnih vrsta iz porodice Lamiacea
Autorstvo-Nekomercijalno-Deliti pod istim uslovima 3.0 (CC BY-NC-SA 3.0)
Dozvoljavate umnožavanje, distribuciju i javno saopštavanje dela, i prerade, ako se navede ime autora na način odredjen od strane autora ili davaoca licence i ako se prerada distribuira pod istom ili sličnom licencom. Ova licenca ne dozvoljava komercijalnu upotrebu dela i prerada. Osnovni opis Licence: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/rs/deed.sr_LATN Sadržaj ugovora u celini: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/rs/legalcode.sr-Latn
Academic metadata
Doktorska disertacija
Biotehnološke nauke
Univerzitet u Banjoj Luci
Poljoprivredni fakultet
Katedra za hotrikulturu
Other Theses Metadata
Optimization of Micropropagation Protocols for
Medicinal and Ornamental Species from theLamiaceae Family
Disertacija se bavi optimizacijom protokola za mikropropagaciju tri značajne biljne vrste iz porodice Lamiaceae – lavande (Lavandula angustifolia Mill.), ruzmarina(Rosmarinus officinalis L.) i podubice (Teucrium chamaedrys L.). Istraživanje je motivisano potrebom za obezbjeđivanjem kvalitetnog, genetski uniformnog i komercijalno održivog sadnog materijala ovih vrsta, čija se tradicionalna proizvodnja suočava s brojnim izazovima,uključujući nisku klijavost sjemena, slabo ukorjenjavanje reznica i genetička varijabilnost.Pregled literature obuhvatio je dosadašnja istraživanja iz oblasti mikropropagacije istraživanih vrsta, sa posebnim naglaskom na primjenu biljnih regulatora rasta (mT, 6-BAP,NAA, IBA) i LED tehnologije (plavo, crveno i kombinovano svjetlo) u in vitro kulturi.Posebno je istaknuta aktuelnost primjene mT kao alternativnog citokinina sa povoljnijim efektima na morfogenezu i smanjenim neželjenim efektima u poređenju sa 6-BAP-om. Takođe je analiziran uticaj različitih spektara svjetlosti na rast i razvoj biljnih tkiva, pri čemu su plavo i crveno LED svjetlo identifikovani kao potencijalno najefikasniji za stimulaciju razvoja korijena i biomase.
Eksperimentalni dio disertacije sproveden je u kontrolisanim laboratorijskim
uslovima, a obuhvatio je faze multiplikacije, in vitro ukorjenjavanja i aklimatizacije biljaka.Primijenjene su različite kombinacije biljnih regulatora rasta i svjetlosnih režima, a rezultati su analizirani uz pomoć savremenih statističkih metoda, uključujući dvofaktorijalnu analizu varijanse ineparametarsku ART (Aligned Rank Transform) metodu. Posebna pažnja posvećena je identifikaciji optimalnih kombinacija tretmana koje omogućavaju visok stepen regeneracije, ukorjenjavanja i preživljavanja biljaka u ex vitro uslovima. Dobijeni rezultati su pokazali da interakcija svjetlosnih uslova i biljnih regulatora rasta ili njihov pojedinačni efekat, značajno utiču na sveanalizirane parametre: svježu i suvumasu, broj i dužinu izdanaka, broj nodusa, procenat ukorjenjavanja, dužinu i broj korijenova,kao i stopu preživljavanja nakon aklimatizacije.Disertacija donosi značajan doprinos unapređenju metodologije mikropropagacije pomenutih vrsta, potvrđujući praktične prednosti primjene LED svjetlosti i mT kao alternativnog citokinina. Pored unapređenja postojećih protokola, rezultati otvaraju prostorza primjenu sličnih pristupa kod drugih vrsta iz porodice Lamiaceae, kao i za dalja istraživanja koja bi uključivala molekularnu i biohemijsku analizu odgovora biljaka na različite in vitro uslove.
This dissertation focuses on the optimization of micropropagation protocols for threeimportant plant species from the Lamiaceae family – lavender (Lavandula angustifolia Mill.), rosemary (Rosmarinus officinalis L.), and wall germander (Teucrium chamaedrys L.).The research was motivated by the need to provide high-quality, genetically uniform, and commercially sustainable planting material for these species, whose traditional propagation faces multiple challenges, including low seed germination, poor rooting of cuttings, and genetic variability.
The literature review included previous studies on the micropropagation of the
selected species, with a particular emphasis on the application of plant growth regulators (mT, 6-BAP, NAA, IBA) and LED technology (blue, red, and combined red and blue light spectra) in in vitro culture. Special attention was given to the relevance of meta-topolin (mT) as an alternative cytokinin, with more favorable effects on morphogenesis and fewer undesirable side effects compared to 6-BAP. The influence of various light spectra on plant tissue growth and development was also analyzed, identifying blue and red LED lights as potentially the most effective for stimulating root formation and biomass accumulation. The experimental part of the dissertation was conducted under controlled laboratory conditions and included the phases of shoot multiplication, in vitro rooting, and plantlet acclimatization. Various combinations of plant growth regulators and light regimes were applied, and the results were analyzed using modern statistical methods, including two-way analysis of variance (ANOVA) and the non-parametric ART (Aligned Rank Transform) method. Special focus was placed on identifying optimal treatment combinations that enable a high degree of regeneration, rooting, and plant survival under ex vitro conditions.The results showed that both the interaction of light conditions and plant growth regulators, as well as their individual effects, significantly influenced all analyzed parameters: fresh and dry mass, shoot number and length, number of nodes, rooting percentage, root length and number, and post-acclimatization survival rate. This dissertation provides a significant contribution to improving micropropagation methodologies for the studied species, confirming the practical advantages of using LED lighting and meta-Topolin as an alternative cytokinin. In addition to improving existing protocols, the findings pave the way for applying similar approaches to other Lamiaceae species, as well as for future research involving molecular and biochemical analyses of plant responses under different in vitro conditions.
in vitro kultura, LED svjetla, meta-Topolin, Lavandula angustifolia Mill.,
Rosmarinus officinalis L., Teucrium chamaedrys L.
in vitro kultura, LED svjetla, meta-Topolin, Lavandula angustifolia Mill.,
Rosmarinus officinalis L., Teucrium chamaedrys L.
Prema CERIF klasifikaciji: B432 – Biomedicinske nauke – Ukrasne biljke
UDK: 615.322:582.929.4]:581.165.7(043.3)
Serbian
Disertacija se bavi optimizacijom protokola za mikropropagaciju tri značajne biljne vrste iz porodice Lamiaceae – lavande (Lavandula angustifolia Mill.), ruzmarina(Rosmarinus officinalis L.) i podubice (Teucrium chamaedrys L.). Istraživanje je motivisano potrebom za obezbjeđivanjem kvalitetnog, genetski uniformnog i komercijalno održivog sadnog materijala ovih vrsta, čija se tradicionalna proizvodnja suočava s brojnim izazovima,uključujući nisku klijavost sjemena, slabo ukorjenjavanje reznica i genetička varijabilnost.Pregled literature obuhvatio je dosadašnja istraživanja iz oblasti mikropropagacije istraživanih vrsta, sa posebnim naglaskom na primjenu biljnih regulatora rasta (mT, 6-BAP,NAA, IBA) i LED tehnologije (plavo, crveno i kombinovano svjetlo) u in vitro kulturi.Posebno je istaknuta aktuelnost primjene mT kao alternativnog citokinina sa povoljnijim efektima na morfogenezu i smanjenim neželjenim efektima u poređenju sa 6-BAP-om. Takođe je analiziran uticaj različitih spektara svjetlosti na rast i razvoj biljnih tkiva, pri čemu su plavo i crveno LED svjetlo identifikovani kao potencijalno najefikasniji za stimulaciju razvoja korijena i biomase.
Eksperimentalni dio disertacije sproveden je u kontrolisanim laboratorijskim
uslovima, a obuhvatio je faze multiplikacije, in vitro ukorjenjavanja i aklimatizacije biljaka.Primijenjene su različite kombinacije biljnih regulatora rasta i svjetlosnih režima, a rezultati su analizirani uz pomoć savremenih statističkih metoda, uključujući dvofaktorijalnu analizu varijanse ineparametarsku ART (Aligned Rank Transform) metodu. Posebna pažnja posvećena je identifikaciji optimalnih kombinacija tretmana koje omogućavaju visok stepen regeneracije, ukorjenjavanja i preživljavanja biljaka u ex vitro uslovima. Dobijeni rezultati su pokazali da interakcija svjetlosnih uslova i biljnih regulatora rasta ili njihov pojedinačni efekat, značajno utiču na sveanalizirane parametre: svježu i suvumasu, broj i dužinu izdanaka, broj nodusa, procenat ukorjenjavanja, dužinu i broj korijenova,kao i stopu preživljavanja nakon aklimatizacije.Disertacija donosi značajan doprinos unapređenju metodologije mikropropagacije pomenutih vrsta, potvrđujući praktične prednosti primjene LED svjetlosti i mT kao alternativnog citokinina. Pored unapređenja postojećih protokola, rezultati otvaraju prostorza primjenu sličnih pristupa kod drugih vrsta iz porodice Lamiaceae, kao i za dalja istraživanja koja bi uključivala molekularnu i biohemijsku analizu odgovora biljaka na različite in vitro uslove.
https://phaidra.unibl.org/detail_object/o:3488
