“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.
Export
Jović, Duška
Determinante nenamjernih povreda djece i adolescenata u Republici Srpskoj
Autorstvo-Nekomercijalno-Deliti pod istim uslovima 3.0 (CC BY-NC-SA 3.0)
Dozvoljavate umnožavanje, distribuciju i javno saopštavanje dela, i prerade, ako se navede ime autora na način odredjen od strane autora ili davaoca licence i ako se prerada distribuira pod istom ili sličnom licencom. Ova licenca ne dozvoljava komercijalnu upotrebu dela i prerada. Osnovni opis Licence: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/rs/deed.sr_LATN Sadržaj ugovora u celini: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/rs/legalcode.sr-Latn
Academic metadata
Doktorska disertacija
Medicinske nauke
Univerzitet u Banjoj Luci
Medicinski fakultet
Other Theses Metadata
Determinants of unintentional injuries of children and adolescents in the Republic of Srpska
zdravstvene nauke - sestrinstvo / health sciences - nursing
Burgić - Radmanović, Marija (mentor)
Cilj ovog istraživanja je bio ispitati determinante nenamjernih povreda kod djece i adolescenata uzrasta od 0 do 19 godina u Republici Srpskoj prema epidemiološkim karakteristikama i karakteristikama nenamjernih povreda za vanbolnički i bolnički liječene pacijente. Sprovedena je opservaciona studija presjeka, retrospektivno-prospektivnog karaktera sa odvojenom analizom dvije nacionalne e-baze podataka, WebMedic za vanbolničko liječenje i bolničko liječenje koje je uključivalo pretragu preko platforme Agencije za sertifikaciju, akreditaciju i unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite Republike Srpske. Prikupljeni su podaci iz 14 Službi hitne medicinske pomoći (SHMP) i iz 10 javnih bolnica Republike Srpske u periodu od 01.01.2018. do 31.12.2020. pri čemu su u pretragu bili uključeni pacijenti sa nenamjernom povredom, dobi ≤19 godina, oba pola. Za identifikaciju nenamjernih povreda korištene su šifre Međunarodne klasifikacije bolesti – 10. revizija na osnovu kojih su izvučeni epidemiološki, demografski i podaci o karakteristikima nenamjernih povreda. Pacijenti su kategorizovani prema dobnim grupama na djecu (< 1, 1-4, 5-9 godine) i adolescente (10-14 i 15-19 godina). Ukupan udio nenamjernih povreda u SHMP RS iznosio je 10,9%, a najviša stopa incidence tokom vanbolničkog liječenja (333/100.000; 95% CI=309-358) zabilježena je u 2019. godini. U SHMP identifikovano je ukupno 1.856 slučajeva među kojima je najviše povrijeđenih bilo zbog padova (46,7%) i saobraćajnih nezgoda (26,9%), pri čemu su dječaci statistički značajno bili više pogođeni povredama od djevojčica. Padovi su bili prvi uzrok javljanja u SHMP među dobnim grupama djece (0-9 godina) i adolescenata (10-14 godina) dok su povrede u saobraćaju dominirale kod adolescenata od 15 do 19 godina (45,6%). U vanbolničkom liječenju su najčešće identifikovane povrede glave (35,7%). Ukupan udio hospitalizovanih pacijenata, zbog nenamjernih povreda iznosio je 1,8%, pri čemu je stopa hospitalizacija bila najviša u 2018. godini (23/1.000). Ukupna stopa letaliteta uzrokovana saobraćajnim traumatizmom u posmatranom periodu iznosila je 1,54%. Tokom bolničog liječenja identifikovano je 1.336 pacijenata od kojih su većina bili dječaci (67.4%). Najčešći uzroci hospitalizacija bili su padovi (55.5%) i saobraćajne nezgode (34.0%). Padovi su bili prvi uzrok hospitalizacija kod djece svih dobnih kategorija od 0 do 9 godina i adolescenata od 10-14 godina (64.1%), a povrede nastale u saobraćaju su bile vodeći
uzrok hospitalizacija u grupi adolescenata dobi od 15 do 19 godina (62.6%). U hospitalnom liječenju prema prirodi povrede u odnosu na regiju tijela najčešće su bile povrede glave (41,1%). Uočeno je da su uzroci nenamjernih povreda u vanbolničkom i bolničkom liječenju bili značajno povezani sa dobnim (p<0.001) i polnim (p<0.05) grupama. Istraživanje je pokazalo da između deskriptivnih karakteristika ispitanika u odnosu na uzroke nastanka nenamjernih povreda, prirodu povrede, težinu povrede i ishod tokom liječenja postojala je povezanost na statistički značajnom nivou. Obzirom da su padovi značajno češće identifikovani kod djece i adolescenata dobi od 10 do 14 godina, a saobraćajne nezgode kod adolescenata od 15 do 19 godina kako u vanbolničkom tako i u bolničkom liječenju trebalo bi poduzeti preventivne mjere u cilju samanjena ovih povreda.
The aim of this study was to investigate the determinants of the unintentional injuries children and adolescents aged 0 to 19 years in the Republic of Srpska according to epidemiological characteristics and characteristics of the unintentional injuries for outpatient and hospital treated patients. A cross-sectional, retrospective-prospective observational study was conducted with a separate analysis of two national e-databases, WebMedic for outpatient treatment and hospital treatment which included a search through the platform of the Agency for Certification, Accreditation and Health Care Improvement of the Republic of Srpska. The data used for these analyses were collected across 14 Emergency Medical Services (EMS) and 10 public hospitals of Republika Srpska during the period 1 January 2018 to 31 December 2020 where the search included patients aged ≤19 years of both sex with an unintentional injury. Unintentional injuries were identified by using The International Classification of Diseases codes - 10th Revision which included epidemiological, demographic and data on the characteristics of unintentional injuries. Based on the participants age, children were categorized in three group (< 1, 1-4, and 5-9 years), while adolescents were grouped in two (10-14 and 15-19 years). The total share of unintentional injuries in EMS RS was 10.9%, and the highest incidence rate during outpatient treatment (333/100,000; 95% CI=309-358) was in 2019. A total of 1,856 cases were identified in EMS, among which the majority of injuries were caused by falls (46.7%) and road traffic injuries (26.9%), where boys were statistically significantly more affected by injuries than girls. Falls were the first cause of reporting to EMS among 0-9 year age-children,and adolescents (10-14 years), while injuries in traffic dominated among adolescents aged 15-19 years (45.6%). In EMS, head injuries were most often identified (35.7%). The total share of hospitalized patients due to unintentional injuries was estimated to be 1.8%, with the hospitalization rate wasthe highest in 2018 (23/1,000). The total fatality rate caused by traffic trauma in the observed period was 1.54%. During hospital treatment, 1,336 patients were identified, mostly boys (67.4%). Falls (55.5%) and road traffic injuries (34.0%) were the leading cause of hospitalization . In the groups of children aged 0-9 years and adolscents aged 10-14 years (64.1%), falls were the first cause of hospitalization, while traffic injuries were the leading cause of hospitalization in the group
of adolescents aged 15-19 years (62.6%). According to the nature of the injury, head injuries were the most common (41.1%). Further details showed that the causes of unintentional injuries in outpatient and hospital treatment were significantly related to age (p<0.001) and sex (p<0.05) groups. A significant correlation was determined between the descriptive characteristics of the respondents in relation to the causes of unintentional injuries, the nature of the injury, the severity of the injury and the outcome during treatment. Considering that falls are significantly more often identified in children and adolescents aged 10 to 14 years, and traffic injuries in adolescents aged 15 to 19 years both in outpatient and in hospital treatment, preventive measures should be taken in order to reduce these injuries.
unintentional injuries, children, adolescents, emergency medical services, hospitals
prema CERIF šifrarniku : B680
Serbian
Cilj ovog istraživanja je bio ispitati determinante nenamjernih povreda kod djece i adolescenata uzrasta od 0 do 19 godina u Republici Srpskoj prema epidemiološkim karakteristikama i karakteristikama nenamjernih povreda za vanbolnički i bolnički liječene pacijente. Sprovedena je opservaciona studija presjeka, retrospektivno-prospektivnog karaktera sa odvojenom analizom dvije nacionalne e-baze podataka, WebMedic za vanbolničko liječenje i bolničko liječenje koje je uključivalo pretragu preko platforme Agencije za sertifikaciju, akreditaciju i unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite Republike Srpske. Prikupljeni su podaci iz 14 Službi hitne medicinske pomoći (SHMP) i iz 10 javnih bolnica Republike Srpske u periodu od 01.01.2018. do 31.12.2020. pri čemu su u pretragu bili uključeni pacijenti sa nenamjernom povredom, dobi ≤19 godina, oba pola. Za identifikaciju nenamjernih povreda korištene su šifre Međunarodne klasifikacije bolesti – 10. revizija na osnovu kojih su izvučeni epidemiološki, demografski i podaci o karakteristikima nenamjernih povreda. Pacijenti su kategorizovani prema dobnim grupama na djecu (< 1, 1-4, 5-9 godine) i adolescente (10-14 i 15-19 godina). Ukupan udio nenamjernih povreda u SHMP RS iznosio je 10,9%, a najviša stopa incidence tokom vanbolničkog liječenja (333/100.000; 95% CI=309-358) zabilježena je u 2019. godini. U SHMP identifikovano je ukupno 1.856 slučajeva među kojima je najviše povrijeđenih bilo zbog padova (46,7%) i saobraćajnih nezgoda (26,9%), pri čemu su dječaci statistički značajno bili više pogođeni povredama od djevojčica. Padovi su bili prvi uzrok javljanja u SHMP među dobnim grupama djece (0-9 godina) i adolescenata (10-14 godina) dok su povrede u saobraćaju dominirale kod adolescenata od 15 do 19 godina (45,6%). U vanbolničkom liječenju su najčešće identifikovane povrede glave (35,7%). Ukupan udio hospitalizovanih pacijenata, zbog nenamjernih povreda iznosio je 1,8%, pri čemu je stopa hospitalizacija bila najviša u 2018. godini (23/1.000). Ukupna stopa letaliteta uzrokovana saobraćajnim traumatizmom u posmatranom periodu iznosila je 1,54%. Tokom bolničog liječenja identifikovano je 1.336 pacijenata od kojih su većina bili dječaci (67.4%). Najčešći uzroci hospitalizacija bili su padovi (55.5%) i saobraćajne nezgode (34.0%). Padovi su bili prvi uzrok hospitalizacija kod djece svih dobnih kategorija od 0 do 9 godina i adolescenata od 10-14 godina (64.1%), a povrede nastale u saobraćaju su bile vodeći
uzrok hospitalizacija u grupi adolescenata dobi od 15 do 19 godina (62.6%). U hospitalnom liječenju prema prirodi povrede u odnosu na regiju tijela najčešće su bile povrede glave (41,1%). Uočeno je da su uzroci nenamjernih povreda u vanbolničkom i bolničkom liječenju bili značajno povezani sa dobnim (p<0.001) i polnim (p<0.05) grupama. Istraživanje je pokazalo da između deskriptivnih karakteristika ispitanika u odnosu na uzroke nastanka nenamjernih povreda, prirodu povrede, težinu povrede i ishod tokom liječenja postojala je povezanost na statistički značajnom nivou. Obzirom da su padovi značajno češće identifikovani kod djece i adolescenata dobi od 10 do 14 godina, a saobraćajne nezgode kod adolescenata od 15 do 19 godina kako u vanbolničkom tako i u bolničkom liječenju trebalo bi poduzeti preventivne mjere u cilju samanjena ovih povreda.