“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.
Export
Asotić, Amir
Uloga oksidativnog stresa u nastanku cervikalne intraepitelne neoplazije i invazivnog karcinoma grlića materice
Autorstvo-Nekomercijalno-Deliti pod istim uslovima 3.0 (CC BY-NC-SA 3.0)
Dozvoljavate umnožavanje, distribuciju i javno saopštavanje dela, i prerade, ako se navede ime autora na način odredjen od strane autora ili davaoca licence i ako se prerada distribuira pod istom ili sličnom licencom. Ova licenca ne dozvoljava komercijalnu upotrebu dela i prerada. Osnovni opis Licence: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/rs/deed.sr_LATN Sadržaj ugovora u celini: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/rs/legalcode.sr-Latn
Academic metadata
Doktorska disertacija
Medicinske nauke
Univerzitet u Banjoj Luci
Medicinski fakultet
Other Theses Metadata
The role of oxidative stress in the development of cervical intraepithelial neoplasia and invasive cervical cancer
medicinske nauke - medicina - ginekologija / medical sciences - medicine - gynecology
Lučić, Nenad (mentor)
Karcinom grlića materice (KGM) po učestalosti zauzima treće mjesto od svih malignih oboljenja ženskog reproduktivnog sistema, on uzrokuje oko 12 % svih malignih neoplazmi kod žena. KGM nastaje preko niza patoloških promjena koje se nazivaju cervikalne intraepitelijalne neoplazije (CIN). Žene s niskim stepenom CIN-a imaju nizak rizik za razvoj malignih promjena na grliću materice, dok su one s visokim stepenom u višem riziku. Za nastanak KGM i CIN-a vezuju se brojni faktori rizika, koji uključuju: infekciju humanim papiloma-virusom (HPV), rano stupanje u polne odnose, promiskuitet, pušenje, visok paritet, udružena imunosupresivna stanja i nizak društveno-ekonomski standard. Učestalost KGM pored poznatih faktora zavisi od postojanja i uspiješnog skrining programa. Pod skriningom se podrazumijeva pregled žena koje nemaju simptome u cilju otkrivanja moguće bolesti. Rani stadijumi bolesti su često asimptomatski, što naglašava ulogu skininga u otkrivanju KGM.Najčešći simptomi su vaginalno krvarenje i pojačana vaginalna sekrecija neprijatnog mirisa. Ponekad se javi bol u maloj karlici ili hipogastrijumu. Dijagnoza se postavlja ginekološkim bimanualnim i rektalnim pregledom, uzimanjem Papanikolau brisa, kolposkopijom, ciljanom biopsijom i endocervikalnom kiretažom. KGM mora biti potvrđena biopsijom.Na osnovu kliničkog stadijuma bolesti odlučuje se o terapijskom postupku. Rani stadijumi bolesti se tretiraju hirurški\ , a uznapredovali radio i hemioterapijom.Prognoza i preživljavanje zavise od kliničkog stadijuma bolesti, a limfni čvorovi su jedini značajan nezavisan faktor opšteg preživljavanja. Rana dijagnostika i tretman CIN-a su veoma važni u prevenciji KGM, a danas se posebno velika pažnja obraća skrining pregledima žena i HPV vakcinaciji mlađe populacije djevojaka.
U posljednjoj deceniji niz otkrića ukazuju da je oksidativni stres (OS) važan činilac rizika za patogenezu, kako KGM, tako i CIN. Oksidativni stres se definiše kao stanje u kome postoji neravnoteža ili disbalans između stvaranja slobodnih radikala i njihovog neutralisanja mehanizmima antioksidativne zaštite organizma odnosno mogućnosti antioksidacijskog
kapaciteta svakog organa da ih eliminiše iz organizma .Višak slobodnih radikala uzrokuje okisidativno oštećenje proteina, oksididaciju lipida (lipidna peroksidacija),ribonukleinske kiseline (RNK) i dezoksiribonukleinske kiseline (DNK). Nastaju “ in vivo “ procesima oksidativne fosforilacije i katalitičke aktivnosti nekih enzima kako u normalnom tkivu tako i u brojnim patološkim stanjima.Uglavnom nastaju nepotpunom redukcijom molekulskog kiseonika. Lipidna peroksidacija je endogena lančana reakcija, koja se sastoji od oksidativne razgradnje lipida. Peroksidacija lipida stvara širok spektar oksidacijskih proizvoda, a jedan od najčešćih markera je malondialdehid (MDA),koje
se vezuje za proteine i fosfolipide membrane, čime se produbljuje oksidativno oštećenje ćelije.Danas se MDA koristi u mnogim naučnim istraživanjima kao marker oksidativnog stresa, tačnije za procjenu lipidne peroksidacije. Marker oksidativnog stresa koji se brzo i snažno vezuje za malondialdehid je tiobarbiturna kiselina, Acid tiobarbituric reactive supstance (TBARS) Dokazano je da je lipidna peroksidacija uključena u patogenezu malignih oboljenja, uključujući i maligne bolesti ženskog reproduktivnog sistema.
Cilj istraživanja: Cilj istraživanja je bio da se utvrdi postojanje korelacije između OS i patohistološke težine lezija grlića materice (CIN 1, CIN 2, CIN 3, CIS i KGM).
Bolesnice i metode: Studija je osmišljena kao klinička, prospektivna, kontrolisana studija. U istraživanje je uključeno 240 ispitanica podijeljenih u dvije grupe i to: eksperimentalna grupa, koja je uključila 200 pacijentica, kod kojih je nakon ginekološkog pregleda i nalaza kolopskopije i Papanicolaou testa (Papa-test) potvrđena indikacija za uzimanje biopsije, a istom se utvrdile promjene po tipu CIN, CIS i KGM, te kontrolna grupa, koja je uključila 40 ispitanica kod kojih je potvrđen uredan nalaz biopsije, odnosno koje nemaju KGM, niti promjene u smislu nekog od stadijuma cervikalne intraepitelne neoplazije, a indikacija za uzimanje biopsije je postavljena iz drugih razloga. Metod rada je uključivao dijagnostičke procedure, kao što su: fizikalni pregled, ginekološki pregled, kolposkopski pregled, uzimanje brisa za Papa-test i njegovo očitanje, čime se postavljala indikacija za uzimanje biopsije, te biopsija i patohistološka analiza. Svim ispitanicama iz uzoraka krvi i bioptičkog materijala, određivana je koncentracija reaktivne supstance tiobarbiturne kiseline (engl. ThioBarbituric Acid Reactive Substances, TBARS) spektrofotometrijskom metodom.
Rezultati: Nivo TBARS u tkivu kod kontrolne grupe pacijentica iznosio je 4,80±0,22 μM, s CIN 1; 4,78±0,25 μM, s CIN 2; 4,94±0,24 μM, s CIN 3; 5,94±0,23 μM, s CIS; 7,06±0,31 μM, dok je u tkivu pacijentica s KGM 5,65±0,24 μM. Nivo TBARS u tkivu pacijentica s CIS
bio je značajno viši od nivoa TBARS u tkivu kontrolne grupe (p<0,001), nivoa TBARS pacijentica s CIN 1 (p<0,001), nivoa TBARS pacijentica s CIN 2 (p<0,001), nivoa TBARS pacijentica s CIN 3 (p=0,033), kao i od nivoa TBARS pacijentica s KGM (p=0,002). Nivo TBARS u tkivu pacijentica s CIN 3 bio je značajno viši od nivoa TBARS u tkivu kontrolne grupe (p=0,023), te od nivoa TBARS pacijentica s CIN 1 (p=0,024).
Nivo TBARS u serumu kod kontrolne grupe iznosio je 2,81±0,18 μM, u pacijentica s CIN 1, 2,80±0,18 μM; s CIN 2, 3,22±0,20 μM; s CIN 3, 3,68±0,20 μM; s CIS, 4,59±0,27 μM, dok je u serumu pacijentica s KGM 3,07±0,17 μM. Nivo TBARS u serumu pacijentica s CIS bio je značajno viši od nivoa TBARS u serumu kontrolne grupe (p<0,001), te od nivoa TBARS pacijentica s CIN 1 (p<0,001), s CIN 2 (p<0,001), s CIN 3 (p=0,034), kao i onih s KGM (p<0,001). Nivo TBARS u serumu pacijentica s CIN 3 bio je značajno viši od nivoa TBARS u serumu kontrolne grupe (p=0,044), te od onog s CIN 1 (p=0,043).
Zaključci: OS je povećan kod pacijentica s cerviklanom intraepitelnom neoplazijom i kod pacijentica s KGM. U odnosu na kontrolnu grupu nivo TBARS u tkivu i u serumu je bio značajno viši kod pacijentica sa stadijem CIS u odnosu na zdrave ispitanice, na ispitanice sa CIN 1-CIN 3, kao i u odnosu na pacijentice s KGM. Nivo TBARS i u tkivu i u serumu je značajan marker diferencijacije pacijentica sa CIS i ispitanica kontrolne grupe, te pacijentica sa CIS i onih sa premalignim lezijama, i pacijentica sa CIS i onih s KGM.
Cervical cancer (CC) is one of the very common cancers in the female population. This cancer is the third most common and leading cause of death in women. Cervical intraepithelial neoplasia (CIN) is a premalignant condition of the cervix. Women with low CIN will have a low potential to develop cervical malignancies, while those with high CIN are at higher risk of progression to malignancy. Numerous risk factors are associated with the development of CC and CIN, including HPP infection, early onset of sexual intercourse, multiple sexual partners, smoking, high parity, and low socioeconomic standard. Also, oxidative stress is considered an important risk factor for the pathogenesis of both CC and CIN. Oxidative stress (OS) is defined as a condition in which there is an imbalance between the formation of free radicals and their neutralization by the body's antioxidant protection. Excess free radicals cause oxidative protein damage, lipid oxidation (lipid peroxidation), and DNA. Lipid peroxidation is an endogenous chain reaction that consists of the oxidative degradation of lipids. Lipid peroxidation creates a wide range of oxidation products, and one of the most common markers of the same is malondialdehyde (MDA). Lipid peroxidation is involved in the pathogenesis of malignant diseases, including malignant diseases of the female reproductive system.
Aim of the study: This study aimed to determine the existence of a correlation between oxidative stress and pathohistological severity of cervical lesions (CIN 1, CIN 2, CIN 3, CIS, and CC).
Patients and methods: The study was designed as a clinical, prospective, controlled study. The study included 240 subjects divided into two groups: Experimental group that included 200 patients, who after gynecological examination and the findings of colposcopy and Papanicolaou test (Papa-test) confirmed the indication for taking a biopsy, and the same determined changes in the type of CIN, CIS, and CC, and a control group that included 40
subjects with confirmed biopsy findings, ie who do not have CC or changes in terms of any of the stages of CIN, and the indication for taking a biopsy was set for other reasons. The method of work was carried out through diagnostic procedures, such as physical examination, gynecological examination, colposcopic examination, taking a swab for the Papa-test and its reading, which set the indication for taking a biopsy, and biopsy and pathohistological analysis. The concentration of thiobarbituric acid reactive substances (TBARS) was determined by the spectrophotometric method in all subjects from blood samples and biopsy material.
Results: The level of TBARS in the tissue of the control group was 4.80 ± 0.22 μM, in the tissue of patients with CIN 1; 4.78 ± 0.25 μM, in the tissue of patients with CIN 2; 4.94 ± 0.24 μM, in the tissue of patients with CIN 3; 5.94 ± 0.23 μM, in the tissue of patients with CIS; 7.06 ± 0.31 μM, while in the tissue of patients with CC 5.65 ± 0.24 μM. The level of TBARS in the tissue of patients with CIS was significantly higher than the level of TBARS in the tissue of the control group (p <0.001), the level of TBARS in patients with CIN 1 (p <0.001), the level of TBARS in patients with CIN 2 <0.001), TBARS levels of patients with CIN 3 (p = 0.033), as well as TBARS levels of patients with CC (p = 0.002). The level of TBARS in the tissue of patients with CIN 3 was significantly higher than the level of TBARS in the tissue of the control group (p = 0.023), and than the level of TBARS in patients with CIN 1 (p = 0.024). Serum TBARS levels in the control group were 2.81 ± 0.18 μM, in the serum of patients with CIN 1; 2.80 ± 0.18 μM, in the serum of patients with CIN 2; 3.22 ± 0.20 μM, in the serum of patients with CIN 3; 3.68 ± 0.20 μM, in the serum of patients with CIS; 4.59 ± 0.27 μM, while in the serum of patients with CC 3.07 ± 0.17 μM. The serum TBARS level of patients with CIS was significantly higher than the serum TBARS level of the control group (p <0.001), the TBARS level of CIN 1 patients (p <0.001), the TBARS level of CIN 2 patients (p <0.001), TBARS levels of patients with CIN 3 (p = 0.034), as well as TBARS levels of patients with CC (p <0.001). The level of TBARS in the serum of patients with CIN 3 was significantly higher than the level of TBARS in the serum of the control group (p = 0.044), and than the level of TBARS in patients with CIN 1 (p = 0.043).
Conclusions: Oxidative stress is increased in patients with CIN and patients with CC. Compared to the control group, the level of TBARS in the tissue and serum was significantly higher in patients with CIS stage compared to healthy subjects, to subjects with CIN 1-CIN 3, as well as compared to patients with CC. The level of TBARS in both tissue and serum is a significant marker of differentiation of patients with CIS and control subjects, a significant marker of differentiation of patients with CIS and patients with premalignant lesions, and a significant marker of differentiation of patients with CIS and CC.
cervical intraepithelial neoplasia, oxidative stress, invasive cervical cancer
prema CERIF šifrarniku : B570
Serbian
Karcinom grlića materice (KGM) po učestalosti zauzima treće mjesto od svih malignih oboljenja ženskog reproduktivnog sistema, on uzrokuje oko 12 % svih malignih neoplazmi kod žena. KGM nastaje preko niza patoloških promjena koje se nazivaju cervikalne intraepitelijalne neoplazije (CIN). Žene s niskim stepenom CIN-a imaju nizak rizik za razvoj malignih promjena na grliću materice, dok su one s visokim stepenom u višem riziku. Za nastanak KGM i CIN-a vezuju se brojni faktori rizika, koji uključuju: infekciju humanim papiloma-virusom (HPV), rano stupanje u polne odnose, promiskuitet, pušenje, visok paritet, udružena imunosupresivna stanja i nizak društveno-ekonomski standard. Učestalost KGM pored poznatih faktora zavisi od postojanja i uspiješnog skrining programa. Pod skriningom se podrazumijeva pregled žena koje nemaju simptome u cilju otkrivanja moguće bolesti. Rani stadijumi bolesti su često asimptomatski, što naglašava ulogu skininga u otkrivanju KGM.Najčešći simptomi su vaginalno krvarenje i pojačana vaginalna sekrecija neprijatnog mirisa. Ponekad se javi bol u maloj karlici ili hipogastrijumu. Dijagnoza se postavlja ginekološkim bimanualnim i rektalnim pregledom, uzimanjem Papanikolau brisa, kolposkopijom, ciljanom biopsijom i endocervikalnom kiretažom. KGM mora biti potvrđena biopsijom.Na osnovu kliničkog stadijuma bolesti odlučuje se o terapijskom postupku. Rani stadijumi bolesti se tretiraju hirurški\ , a uznapredovali radio i hemioterapijom.Prognoza i preživljavanje zavise od kliničkog stadijuma bolesti, a limfni čvorovi su jedini značajan nezavisan faktor opšteg preživljavanja. Rana dijagnostika i tretman CIN-a su veoma važni u prevenciji KGM, a danas se posebno velika pažnja obraća skrining pregledima žena i HPV vakcinaciji mlađe populacije djevojaka.
U posljednjoj deceniji niz otkrića ukazuju da je oksidativni stres (OS) važan činilac rizika za patogenezu, kako KGM, tako i CIN. Oksidativni stres se definiše kao stanje u kome postoji neravnoteža ili disbalans između stvaranja slobodnih radikala i njihovog neutralisanja mehanizmima antioksidativne zaštite organizma odnosno mogućnosti antioksidacijskog
kapaciteta svakog organa da ih eliminiše iz organizma .Višak slobodnih radikala uzrokuje okisidativno oštećenje proteina, oksididaciju lipida (lipidna peroksidacija),ribonukleinske kiseline (RNK) i dezoksiribonukleinske kiseline (DNK). Nastaju “ in vivo “ procesima oksidativne fosforilacije i katalitičke aktivnosti nekih enzima kako u normalnom tkivu tako i u brojnim patološkim stanjima.Uglavnom nastaju nepotpunom redukcijom molekulskog kiseonika. Lipidna peroksidacija je endogena lančana reakcija, koja se sastoji od oksidativne razgradnje lipida. Peroksidacija lipida stvara širok spektar oksidacijskih proizvoda, a jedan od najčešćih markera je malondialdehid (MDA),koje
se vezuje za proteine i fosfolipide membrane, čime se produbljuje oksidativno oštećenje ćelije.Danas se MDA koristi u mnogim naučnim istraživanjima kao marker oksidativnog stresa, tačnije za procjenu lipidne peroksidacije. Marker oksidativnog stresa koji se brzo i snažno vezuje za malondialdehid je tiobarbiturna kiselina, Acid tiobarbituric reactive supstance (TBARS) Dokazano je da je lipidna peroksidacija uključena u patogenezu malignih oboljenja, uključujući i maligne bolesti ženskog reproduktivnog sistema.
Cilj istraživanja: Cilj istraživanja je bio da se utvrdi postojanje korelacije između OS i patohistološke težine lezija grlića materice (CIN 1, CIN 2, CIN 3, CIS i KGM).
Bolesnice i metode: Studija je osmišljena kao klinička, prospektivna, kontrolisana studija. U istraživanje je uključeno 240 ispitanica podijeljenih u dvije grupe i to: eksperimentalna grupa, koja je uključila 200 pacijentica, kod kojih je nakon ginekološkog pregleda i nalaza kolopskopije i Papanicolaou testa (Papa-test) potvrđena indikacija za uzimanje biopsije, a istom se utvrdile promjene po tipu CIN, CIS i KGM, te kontrolna grupa, koja je uključila 40 ispitanica kod kojih je potvrđen uredan nalaz biopsije, odnosno koje nemaju KGM, niti promjene u smislu nekog od stadijuma cervikalne intraepitelne neoplazije, a indikacija za uzimanje biopsije je postavljena iz drugih razloga. Metod rada je uključivao dijagnostičke procedure, kao što su: fizikalni pregled, ginekološki pregled, kolposkopski pregled, uzimanje brisa za Papa-test i njegovo očitanje, čime se postavljala indikacija za uzimanje biopsije, te biopsija i patohistološka analiza. Svim ispitanicama iz uzoraka krvi i bioptičkog materijala, određivana je koncentracija reaktivne supstance tiobarbiturne kiseline (engl. ThioBarbituric Acid Reactive Substances, TBARS) spektrofotometrijskom metodom.
Rezultati: Nivo TBARS u tkivu kod kontrolne grupe pacijentica iznosio je 4,80±0,22 μM, s CIN 1; 4,78±0,25 μM, s CIN 2; 4,94±0,24 μM, s CIN 3; 5,94±0,23 μM, s CIS; 7,06±0,31 μM, dok je u tkivu pacijentica s KGM 5,65±0,24 μM. Nivo TBARS u tkivu pacijentica s CIS
bio je značajno viši od nivoa TBARS u tkivu kontrolne grupe (p<0,001), nivoa TBARS pacijentica s CIN 1 (p<0,001), nivoa TBARS pacijentica s CIN 2 (p<0,001), nivoa TBARS pacijentica s CIN 3 (p=0,033), kao i od nivoa TBARS pacijentica s KGM (p=0,002). Nivo TBARS u tkivu pacijentica s CIN 3 bio je značajno viši od nivoa TBARS u tkivu kontrolne grupe (p=0,023), te od nivoa TBARS pacijentica s CIN 1 (p=0,024).
Nivo TBARS u serumu kod kontrolne grupe iznosio je 2,81±0,18 μM, u pacijentica s CIN 1, 2,80±0,18 μM; s CIN 2, 3,22±0,20 μM; s CIN 3, 3,68±0,20 μM; s CIS, 4,59±0,27 μM, dok je u serumu pacijentica s KGM 3,07±0,17 μM. Nivo TBARS u serumu pacijentica s CIS bio je značajno viši od nivoa TBARS u serumu kontrolne grupe (p<0,001), te od nivoa TBARS pacijentica s CIN 1 (p<0,001), s CIN 2 (p<0,001), s CIN 3 (p=0,034), kao i onih s KGM (p<0,001). Nivo TBARS u serumu pacijentica s CIN 3 bio je značajno viši od nivoa TBARS u serumu kontrolne grupe (p=0,044), te od onog s CIN 1 (p=0,043).
Zaključci: OS je povećan kod pacijentica s cerviklanom intraepitelnom neoplazijom i kod pacijentica s KGM. U odnosu na kontrolnu grupu nivo TBARS u tkivu i u serumu je bio značajno viši kod pacijentica sa stadijem CIS u odnosu na zdrave ispitanice, na ispitanice sa CIN 1-CIN 3, kao i u odnosu na pacijentice s KGM. Nivo TBARS i u tkivu i u serumu je značajan marker diferencijacije pacijentica sa CIS i ispitanica kontrolne grupe, te pacijentica sa CIS i onih sa premalignim lezijama, i pacijentica sa CIS i onih s KGM.
https://phaidra.unibl.org/detail_object/o:2463
